Combinatieteelt in de moestuin

Goede en slechte buren per plant. Goede buren geven een kleurfestijn in de tuin.


  • Aardbeien
    Door er ui tussen te planten bescherm je de aardbei tegen allerlei kwalen maar het kan wel de groei van de plant enigszins doen afnemen. De planten elke twee jaar stekken en op een andere plek zetten. Na 2 jaar afwisselen met sperciebonen voor de bodem en sla en spinazie voor de algehele balans. Chrysanten helpen aardbeien en borage is de beste kameraad. Aardbeien groeien prima in de buurt van perzikbomen en frambozenstruiken. Weegbree huisvest teveel aardbei luizen en zijn af te raden. Aardbeien zijn dol op mulch (varen, dennennaalden en stro) maar vermijd haverstro ivm kans op wortelrot. Kies een vogelnet dat zeer fijnmazig is opdat de vogels niet verstrikt raken. Bijvoorbeeld een klamboe.Tussen de aardbei planten kunnen spinazie, uien, stambonen, en tijm staan. Kool is een slechte buur voor aardbeien.
  • Aardappelen
    Brandnetel: Haalt ijzer en kiezelzuur uit de grond omhoog voor andere planten. Maak er evt een voedzame thee/gier van.Moeten een vruchtwisseling van 3 jaar hebben om problemen te voorkomen. Jonge aardappelen krijgen meestal geen phytophtera omdat ze tegen de tijd dat het warm én vochtig wordt ze al geoogst zijn en dus aan te bevelen. Geen Dahlia’s combineren met aardappelen en geen pompoen, komkommer tomaat en zonnebloemen in de buurt. Goede buren en nateelt zijn: koriander, mais, bonen, kool en Oost Indische kers.
  • Afrikaantjes
    Mogen door de hele (moes)tuin aangeplant aangezien ze allerlei vraat en ongewenste insecten weghouden bv de kevers in de bonen en nematoden. Ook in de kas aan te bevelen tegen witte vlieg.
  • Appels 
    Hebben baat bij een oud sterk ras en muurbloemen en bieslook tegen schurft. Schildpadbloem weert zaagwesp. Oost Indische kers trekt wolluis aan en fungeert als lokplant. Smeerwortel brengt voeding. Rijpende appels scheiden een geur af (ethyleengas) dat ander fruit sneller doet rijpen, bloemen en aardappelen in de grond doen verwelken. Dit gebeurt ook op de fruitschaal trouwens.
  • Akelei
    Bij de Rabarber zetten tegen rode mijt.
  • Artemisia en Wijnruit
    Houden knaagdieren en witte vlieg weg maar zet ze apart want er wil niets in de buurt groeien.
  • Basilicum
    Bij de tomaten. Haalt de smaak op evenals oost Indische kers
  • Bonen
    Goede buren: pompoen mais zonnebloem komkommer lavendel aubergine en aardbei. Slechte buren: ui knoflook venkel. Bonen niet 2 jaar op de zelfde plek zetten, ze houden namelijk niet van mest en aangezien het een groenbemester is…
  • Biet
    Goede buur: bonen, ui, sla, knoflook, kool en gele mosterd.
    Slechte buur: gele mosterd herbergt het bietencysteaaltje.
  • Broccoli/bloemkool
    Goede buur: biet, selderij, dille, knoflook, ui, geranium, aardappel, rozemarijn en salie.
    Slecht bij: bonen, tomaten, paprika en pepers.
  • Bramen
    Een goede offerplant bij rijpende druiven. Hebben zelf baat bij boerenwormkruid en brandnetel.
  • Brandnetel
    Haalt ijzer en kiezelzuur uit de grond omhoog voor andere planten. Maak er evt een voedzame thee/gier van.
  • Calendula
    Bij tomaten, houdt tomatenwurmpjes weg en beschermt eigenlijk alle planten. Ze zaaien zich lustig uit. Het zelfde geldt voor oi-kers, afrikaan borage.
  • Chrysanten
    Helpen aardbeien. Maar weghouden bij look (ui familie). Ook niet erna zetten op de plek waar look/ ui groeide.
  • Cichorei:
    Haalt magnesium en kalium uit de bodem voor planten die dit nodig hebben. Ook witlof en andijvie behoort tot deze familie.
  • Dahlia
    Niet bij aardappelen.
  • Digitalis
    Haalt ijzer uit de bodem voor planten die dit nodig hebben.
  • Druiven
    Worden steriel door Cipreswolfmelk. Ze houden niet van laurier in de buurt en ook niet van radijs kool en mierikswortel. Druiven werden van oudsher ondersteund door Iep en Moerbei. Druiven houden van bramen, hysop en mosterdplanten in de buurt.
  • Duizendblad
    Haalt koper magnesium stikstof fosfor en kalium uit de bodem voor planten die dit nodig hebben.
  • Distel
    Haalt kalium uit de bodem voor planten die dit nodig hebben.
  • Erwt
    Bij wortel, lavendel, pastinaak, komkommer, dille en bonen. Niet bij ui en knoflook.
  • Frambozen
    Gedijen beter met boerenwormkruid, knoflook en goudsbloemen. Ze kunnen verwelking veroorzaken bij naburige aardappelen.
  • Gladiolen
    Niet bij doperwt, lathyrus en bonen.
  • Groenbemesters
    Zijn planten die stikstof binden uit de lucht en in de bodem brengen, zaai ze gewoon overal tussendoor. Lupine, wikke, klaver, gele-mosterd, phacelia, bladrammenas en bonen.
  • Knoflook/ui
    Bij wortel, biet, aardbei, tomaat, sla en kool. Niet bij erwt, boon, peul, peterselie en prei.
  • Kleefkruid
    Haalt kalium en calcium uit de bodem voor planten die dit nodig hebben. Gebruik hem als mulch na het wieden.
  • Klaver
    Haalt stikstof uit de bodem voor planten die dit nodig hebben.
  • Kruisbessen
    Gaan goed samen met hoornbloem tomaten en de tuinbonen verdrijven hun zaagwesp-rupsen.
  • Kool
    Onder de kruisbloemigen (kolen) behoren ook radijs, rucola en raapstelen.
    Goede combi: biet, knoflook, geranium, salie en oost Indische kers. Ook een goede nateelt van kool na de jonge aardappelen. Bv paksoi en boerenkool kun je in juli zaaien/planten als je jonge aardappelen hebt geoogst.
    Slechte buur met tomaat bonen en paprika.
    Poot ze met kragen om tegen koolvlieg. Stop stukken rabarber in het pootgat tegen knolvoet.
  • Madeliefjes
    Halen calcium en magnesium uit de grond voor naburige planten. Als er madeliefjes in het gras groeien betekent het dat het gras dit nodig heeft.
  • Mais
    Beste buur: bonen en pompoenen. Ook goede buur: zonnebloem, amarant, peterselie, erwt, meloen, komkommer en calendula.
    Slechte buur: kool, tomaat en selderij.
  • Nieuw-Zeelandse spinazie
    Goed bij fruitbomen.
  • Paardebloem
    Haalt koper, ijzer, calcium en stikstof uit de diepere lagen van de bodem voor andere planten, maar scheidt ethyleengas uit die ontkieming remt, groei verandert en rijping versnelt, meestal geen goede metgezel.
  • Paardestaart/Equisetum
    Haalt kiezelzuur uit de bodem voor andere planten, ook te gebruiken als thee voor planten met kiezelzuur tekort.
  • Postelein
    Haalt calcium stikstof fosfor kalium en zwavel uit de bodem voor andere planten.
  • Pompoen en courgette
    Bij bonen mais, erwt, zonnebloem, sla en radijs. Niet bij aardappelen en salie.
  • Rabarber
    Haalt voeding uit de grond voor jonge fruitbomen en houd de grond bedekt. Goed bij sluitkool, sla, spinazie en akelei, niet bij aardappelen. Elke drie jaar de planten splitsen/doorhakken en elders uitplanten.
  • Rozen
    Samen met tomaten en look tegen sterrevoetdauw, met lavendel en peterselie tegen luizen. Ook reseda en lupine zijn goed voor rozen maar buxus en liguster niet! Voed de rozen met koffiedik, eierschalen en bananenschillen.
  • Snijbiet
    Gedijt slecht in zure grond evenals biet, goed bij kool, radijs, rammenas en wortel. Versnipper er eierschalen bij.
  • Smeerwortel
    Haalt kalium uit de grond omhoog, met name onder fruitbomen planten.
  • Tomaten
    Goed bij asperge, basilicum, peterselie, knoflook, afrikaan en borage. Niet bij aardappelen, aubergine, paprika (nachtschade-familie geeft elkaar aardappelziekten door) sla, radijs, komkommer en wijnruit.
  • Venkel
    Nergens bij planten behalve bij wortel, andijvie en afrikaan.
  • Wortel en ui is tezamen een klassieker.
    De ui houdt de wortelvlieg weg en de wortel de uivlieg. De vliegjes zijn vooral s’ochtend actief en ruiken de wied-werkzaamheden maar liefs op een kilometer afstand. Wied ze dus in de namiddag en dek de blote halzen van de plantjes toe met aarde!
  • Zonnebloem
    Bij komkommer, pompoen en Oost Indische kers. Niet bij aardappelen.
  • Zuring
    Haalt fosfor uit de bodem voor andere planten, kies evt een eetbare soort (bv spinaziezuring of bloedzuring).